ZEF KAKOCA

KENGET E JURENDINES

SHQIPONJ’ E VETME

 

Del dielli ka liqeni
Dhe er’e grurit i jep punė Arbėrisė.
Atje ku dhelpra ėshtė e lirė
Dhe bora loset pa gjurma tė huaj.

 

Shqiponja e vetme fjuturon kryelartė
Nė sheshet e Dibresė
Se dhėndri e nusja martohen me besė.

 

Shqiponja e vetme fjuturon mbretėrore
Nė ēukat e Dragobisė
Se burri e gruaja ngasen kraha-krah.

 

Shqiponja e vetme fjuturon e gėzuarshme
Nė qiellin e Moresė
Se djali e vajza bredhen me gaz.

 

Shqiponja e vetme fjuturon e kujdeshme
Nė fushat e Illirisė
Se pjaku e pjaka kėndonjen me mall.

 

Sot ėshtė festė nė Arbėri.
Ka malet zbret burimi
Dhe shuan etjen e njerėzisė.

 

I

 
Antica terra pelasga
Dalle forti rughe montuose
Dai limpidi occhi sorgivi
Dalle fertili mani operose
Dal nobile cuore fedele
Abbraccia il canto
Del tuo figlio pastore
Che serenitą ti dona
 

 

SHKO, BARI

 

Ec, bari
Sill delat ahjimas
Atje ku barit ė’ mė tė mirė.
 
Ec, bari
Me rritmin e kombores
Ēė lėkundet e vjerė te dhitė.
 
Ec, bari
Hap udhit e sill
Lulet atje ku bėn kalim.
 
Ec, bari
Sill hare tė madhe
Atje ku hėna ė’ me vari.
 
Se ajri te shoqeron
Dashi po drejton
Kaciqi vallėzon
Bilbili tė kendon natura te bukuron
Muziken ti krion
Me duar e njė fishket
Dhe vendi te pėrshėndet.
 
Shko, bari
Sot ė’ ditė mbė festė
Se Kostandini na dhe besė.
 
Shko, bari
Shko ka der’e tij
Se pi njė qelq me verė tė mirė.
 
Shko, bari
Me orkestren tėnde
Se urendina na u bė nuse.
 
Shko, bari
Se femil’e saj
Ėshtė arbėreshe e jo lėtirė.

 

 

II
 
Stella d’oriente
Con le trecce dorate
Che guidi la strada
Ai solchi stranieri
Corri lontano dalla nostra casa
Frena le dita latine
Che vogliono rubare
Il profumo
Del nostro fiore pił bello.

 

JURENDINA

 

Ish njė jeme shumė e mirė
Ēė kish nėndė bil hadhjarė:
Tė lurtmit ja i thojnė Kostandin.
 
E dhjeta ish njė vashes me hir
Ēė ku do shkoni shlloni arė:
ėmėrin ja e thojnė Jurendinė.
Jurendinė, moj Jurendinė
Kush ėshtė mė me lumturi ēė tė marton?
 
Jurendina ish nj’yll ndėr qill.
Tėhilq buler e trima shumė
E shllohēin pėr gjunj me dasiuri.
 
Jurendina ish nj’erė ēė mbill.
Shkoni ndė mest gjindjat lum
E gjithė pėrrjirēin prape per ngulli.
 
Jurendinė, moj Jurendinė
Kush ėshtė mė me lumturi ēė tė marton?
 
Jurendina ish e kėrkuar
Si gjeja me e rallė te dheu
Por mosnjeriu ėh i thoni.
 
Jurendina ish mot i shkuar
Rreth ndėr qiell, ėnderr beu.
Kurm’i saj i tėrė i kėndoni.
 
Jurendinė, moj Jurendinė
Kush ėshtė mė me lumturi ēė tė marton?
 
Erdh njė trim ka llarhu shumė
Me sytė te paster si ujė dejti
E Jurendina mbrėnda ju burė.
 
Ish nje trim i dregjt, pa dhunė
Ēė vajzes zėmėren i dejti
Po jėm’e vllezėra nėng e dojnė, kurrė.
 
Jurendinė, moj Jurendinė
Kush ėshtė mė me lumturi ēė tė marton?
 
Jurendina, pėrkėdhelje henie
Ish mishėrimi i Afėrdites
Dhe s’dojnė kurrė sa tė martohej.
 
Jurendina ish mall jėmje
e dashur mė se drit’e dites
dhe ngė dojne kurrė sa tė llarhohej.
 
Jurendinė, moj Jurendinė
Kush ėshtė mė me lumturi ēė tė marton?

 

III

 

Dal tuo petto
Lente colano lacrime
Madre.
Alla rondine innamorata
Vorresti spezzare le ali.
Ti prego
Lasciala libera di volare.
La fede te la riporterą.

 

BES’E KOSTANDINIT
 
Qan e jėma e helmuar
„vet kėtė vashė u kam ati
dhe e dua me mua ndė shpi.“.
 
Thėrrisin vllezėrat tė tėrbuar
dhe qielli qan me pika shi
“S’ka tė bėhet kjo krushqi!”.
 
Vet Kostandini i menduar
Doj tė bėhej pramati
Kėshtu tė vehej me drejtėsi.
 
Kjo ė’ bes’e Kostandinit!
 
Kostandini:
“Oj mėmė e dashur
jipi liri zėmres
tė zgjedh folenė ēė do.
Mos ijė kėshtu e trėmbur
Se vajza njo bėri pendat
E ka qef tė fjuturonj.”
 
Mėma:
“Oj Kostandini im
lirinė pėr kė ti fjet
mua zėmren mė pret.
Kėshtu llarhu dėrgon ti motren
Se nd’e donja pėr helm ose hare
Thum si bėnj u pra t’e kem?”.
 
Kostandini:
“Oj mėm’e bukur
nisem u ka do jam
e karre’ t’e silli.
U tė jap besen e ng’e harronj
E vjonj me kujdes te trutė
Kėshtu si janė traditat tona.”.
 
Mėma :
“Oj bir i nderuar
ti besen mua mė jep
dhe gazin mė pėrēelen.
Mbaj mend poka t’e kujtoē
Tė mos tė tė shuhet me mot.
E nani qeshni se sot ėshtė festė !”

 

IV

 

Copriti d’oro, Albania!
Indossa il tuo manto di festa
E brinda alla tua figlia sposa.
Dal cielo una pioggia di fiori
Incorona il tuo popolo.

 

JURENDINA NA MARTOHET

 
Ngini, oj gjindė tė mira
Me dhurat’e me dafinė
Se martohet Jurendina.
 
E ju, gra mė tė mėdha
Vjershėroni ju nė dasmė
Lumturinė e Jurendines.
 
E ju, vashes tė stolisur
Dridhni vallet tė nisur
Me daull e ēiftelli.
 
Ngrėni qelqet pėr dolli!
Me fund e helqni kėta raki
Pėr harenė e Jurendines.
 
Deheni burra se na ndodhet
Njė ditė ēė s’mėnd harrohet:
na martohet jurendina!
 
Qesh, oj mė, pa lot ndėr sy
Se nusja vete nė Veneti
E Kostandini ėshtė besnik.

 

V

 
Le tempeste svuotano i focolari.
La solitudine ammuffisce la mente.
E restano solo immagini.
L’eco dei lamenti batte col cuore
E le rughe diventano letti in secca.

 

MALLKIM

 
Shkoi njė stinė tue gjėmuar.
Aresha bilt i shtinė per t’i llarhuar.
 
Mallkonj naturen
Ēė bėn jėmė
Dhe bėn bil
E pra i ndan.
 
Vjen vera e sillen lule.
Ngrėhet ajri e tuf i shkulen.
 
Mallkonj jeten
Ēė jep hare
Driten ēelen
E pra e shun.
 
Erdh njė vit keq i rėndė
Ē’i quarti bilt te njė luhadhė.
 
Mallkonj luften
Dhe kush e bėn
Se barit pret
Pa e menduar.
 
Shpia qindroi e zezė, pa njeri.
Jurendina ish atje, nė Veneti.
 
Mallkonj vdekjen
Pėr atė ēė merr
Dhe jep durim
Kuja qindron.

 

VI

 

La fede sepolta
puņ germogliare
seme fecondo
per le preghiere
d’una madre tradita.

  

VAJTIM

 

Oj Zot i madh
Ēė mė dėnove
Nė diten e pėrshpirtė erdh’e tė ēova.
 
Oj Fat i keq
Ēė mė kastjove
Zėmren kam me lot e mė nėng qanj.
 
Mbajta lipin
pėr dhjet vjet
pėr bilt time tė vdekur e njė vajz’e bjerr.
 
“U zbardhe, mė, me helme shumė“.
 
Nga varr me lot
Solla njė qiri.
Te varr’i Kostandinit dy qirinj.
 
Nga varr me lot
Bėra vajtim.
Te varr’i Kostandinit dy vajtime.
 
Njo si kryet
U rrah te varri.
Shertimi zbulon penen e qisha dridhet.
 
“U zbardhe, mė, me helme shumė“.
 
Oj Kostandin!
Oj biri im!
Zgjoju se jam jot’ėmė! O mė harrove?!
 
Oj Kostandin!
Mė kinje thėnė
Se mė sillnje bilen time, atė Jurendinė.
 
Oj Kostandin !
Oj biri im !
Ku ėshtė besa ēė mė dhe: me tia nėn dhe?
 
“Ku vate bes’e Kostandinit?
Oj Kostandin i rrem, me besen nėn dhe!“

 

VII

 

Notte silenziosa
A cui
Ignari
Affidiamo i nostri battiti
Facci vivere
Senza paura
Il mistero
Che gelosa copri
Col tuo manto.

 

NATE-MEREKULL

 

Hėna ndėr qiell gjegjen vajtimin e tė jėmes.
Ylli i shkėllqyer drejton adhtimin e detarit.
Mjegulla e rėndė puthen qaramidhet e dheut.
Era e lagėsht avullon ngadalė pėr udhit.
 
Mirėmbrėma, zonja nate!
Nate-mėrekull!
Nate-habi!
 
Varri i ngritur u hap katrish njiherje.
Kostandini i vdekur u ngre lartė trimėror.
Kryqi u bė kal me paravithe tė zeza.
Guri u bė samar. Vukullat fre ari.
 
Mirėmbrėma, zonja nate!
Nate-mėrekull!
Nate-habi!
 
Kostandini u hip te kali dhe u nis.
Ajri i zi e shtini karre’ karre’ si drita.
Vrapo, ti Kostandin, se tė thanė i rrem!
Shpėto, ti Kostandin, fjalen me besė!
 
Shko malet!
Kėrxe pėrronjt!
Vrapo te mbara
se mot ke pak!
Kostandin i vdekur !
Kostandin i gjallė !
 
Mirėmbrėma, zonja nate!
Nate-mėrekull!
Nate-habi!

 

VIII

 

Proteggi
Natura
La corsa del tuo figlio risorto!
Guidalo a Venezia
Verso la salvezza dell’anima
Infangata dagli increduli!

 

VENETI NE VALLE

 
Valle valle, Veneti!
Veneti nė valle valle.
 
Kostandini:
 
Mirėmėngjes e para valle!
Ėmri im ėshtė Kostandin.
U kėrkonj matren time,
Motren time Jurendinė.
 
Vallja e parė:
 
Mire se vjen, bir bular.
Nga me ne se bėmi zhurme.
Ka kopilat ēė ti sheh
Cila tė pėlqen mė shumė?
 
Kostandini:
 
Gjithė tė bukura ju jini
Po pėr mua hje mos kini.
 
Vallja e parė:
 
Jurendinen na ng’e pamė.
Shko e shih ka njeter anė.
 
Valle valle, Veneti!
Veneti nė valle valle.
 
Kostandini:
 
U gėzuash e dyta valle.
Ėmri im ėshtė Kostandin.
U kėrkonj motren time,
Motren time Jurendinė.
 
Vallja e dytė:
 
Mirė se vjen, bir bular.
Shko pėrpara se m’e ēon
Me xhipun llambadhori
Me stoli, me arė e cohė.
 
Kostandini:
 
Rri ti mirė, e barda vashė
Pėr kėto fjalė ēė mė dhe.
 
Vallja e dytė:
 
Udh’e mbarė, oj trim hadhjar.
Paē te jeta vet hare!
 
Valle valle, Veneti!
Veneti nė valle valle.
 
Kostandini:
 
Jurendinė, moj Jurendinė!
Njo se tė ēova mė nė fund!
Lire se vemi! Nga me mua
Se tė silli ndė katund.
 
Jurendina:
 
Kostandin, oj Kostandin!
Vėllau im! Si kam tė vinj?
Mbė hare o ndėr tė zeza?
O kjo ėshtė vetim besa?
 
Kostandini:
 
Nisu, moter, se ng’ė’ mot.
Nani vjoji ti kėta lot.
 
Jurendina:
 
Vemi poka dreq ndė shpi.
Moti shkon e s’ka pushim.
 
Valle valle, Veneti!
Veneti nė valle valle.
 

 

IX

 

Passa la viva col morto!

Cosa dicono questi uccelli?

Gli uccelli sono animali stupidi.

Passa la viva col morto!

Hai le spalle fredde ed ammuffite.

Č stato il fumo delle battaglie.

Passa la viva col morto!

Hai i capelli polverizzati, fratello.

Č stata la polvere sollevata dal cavallo.

Passa la viva col morto!

 

Corri, cavaliere!

Salva la tua fede!

 

I GJALLI ME TE VDEKURIN

 

Rend or rend, oj Kostandin!
Njo se ajri edhe tė shtin.
Motren sill karr’ ndė shpi
Se kėshtu mbushet ky mundim.
 
Karre’ ngit, oj mort’e gjallė!
Karre’ shko, oj trim hadhjar!

 

Shkon i gjalli me tė vdekurin!

 

Jurendina: “gjegj, oj vėlla, ēė thonė zogjt, se i vdekuri sillen tė gjallen.”.
Kostandini: “Rri se zoku ėshtė ēot e ngė di atė ēė thot!”.

 

Trutė i ke me njė mendim.
Zėmren ke me njė mallgjim.
Rri qet se lodhe, Kostandin!
Ja! Rrih kalin me fuqi!
 
Karre’ ngit, oj mort’e gjallė!
Karre’ shko, oj trim hadhjar!

 

Shkon i gjalli me tė vdekurin!

 

Jurendina: “Kostandin! Krahtė tėnde ashtu tė gjera pse nani i ke tė mulhastė?”.
Kostandini: “Rri qet, oj motra ime! Qe kamnoi i dufeqevet.”.
 
 
Ti ke plaga si njė i gjall.
Qėndrim s’bėn se je i vrarė.
Dielli djeg e tė pėrdhezen
E hjeja kurrė tė magjepsen.
 
Karre’ ngit, oj mort’e gjallė!
Karre’ shko, oj trim hadhjar!

 

Shkon i gjalli me tė vdekurin!

 

Jurendina: “Vėllau im, ata lesh tė durrudhjarė pse i ke tė pjuhurosur?”.
Kostandini: “Jurendinė, tė bėnjen sytė! Kėta ė’ pjuhur ēė ngrėn kali.”.

 

Je si furr, oj Kostandin.
Gjuha u tha pėr nxehtėsinė.
Ja! Rrih kalin se arrvove!
Ja se besen e shpėtove!
 
Karre’ ngit, oj mort’e gjallė!
Karre’ shko, oj trim hadhjar!

 

Shkon i gjalli me tė vdekurin!

 

Jurendina: “Oj va, pse vėllezėrat e gjiritė nėng na dalen pėrpara?”.
Kostandini: “Mėnd jetė se lunjen te rrola e nėng na presen pėr sonde.”.

 

Udhen bėre si shkreptim.
As ka kryka njė vajtim.
Shkove lum e shkove pėrronj
Kostandin, si njė shqiponjė.
 
Karre’ ngit, oj mort’e gjallė!
Karre’ shko, oj trim hadhjar!

 

Shkon i gjalli me tė vdekurin!

 

Jurendina: “Kostandin, pse dritėsorat e shpisė janė tė mbullitur e tė nxitur?”.
Kostandini: “Nėng e sheh si fryn vorea? Zė e hirė se lidhi kalin e po   vinj.”.

 

Ėshtė arbėreshi edhe i vrarė
Pėr zakon gjithmon bestar.
Qindro nani! Oj trim hadhjar!
Shko se tė pret strati-varr.
 
Pusho nani, oj trim si hekur!
Fjėj ati i gjall-vdekur!
 
Kjo ėshtė bes’e Kostandinit!

 

X

Eccoci!

 

Sali a casa, sorella.

E tu, fratello?

Lego il cavallo e ti raggiungo.

Albanese senza tempo
Riposa
Testimone di fede.

 

MBARIM

 
Jurendina:
 
Hap deren, mė, jam Jurendina!
 
Mėma:
 
Ik ati, oj mort’e zezė!
 
Jurendina:
 
Hap deren, mė, jam Jurendina!
 
Mėma:
 
Shko atej, oj mort’e zezė
Ēė mė more nėndė bil
E me zėrin e Jurendines
Do tė mė marrē edhe mua!
 
Jurendina:
 
Hap deren, mė, jam Jurendina!
 
Mėma:
 
Kush tė suallu ati, oj bila ime?
Jurendina:
 
Mua mė sualli vėllau, Kostandini.
 
Mėma:
 
Kostandini!? E ku vati, i mjeri?
 
Jurendina:
 
Lidhen kalin e nani po vjen.
 
Mėma:
 
Jo! Oj bilė. Kostandini vdiq!
 
 
 
Qaj, zėmer, se ėshtė natė me helm.
Jėmė e bilė u mbajtin tė shtrėnguar.
 
Qani, sy, se ėshtė natė me helm.
Jėmė e bilė u shuajtin si qirinj.
 
 
 
Kjo ė’ legjend’e Kostandinit!
E ju pjeq, tregonie mirė!
 
Ky qe fati i Kostandinit!
E ju trima, gjegjnie mirė!
 
E ju gjindė, mini vesh
Ē’ėshtė besa pėr njė arbėresh!
 
 

index